Log inSign up for FREE
Library

toets tekstbegrip klas 2HV

Last updated over 5 years ago
18 questions
Tekst 1
Waar laat je twaalfduizend kilo poep?
(1) Op hun tocht naar bovn poepen Mount Everest-beklimmers elk jaar samen twaalfduizend kilo bruine derrie uit. Dat maakt de hoogste berg ter wereld volgens velen tot een lelijke stinkplek en de poep veroorzaakt vies drinkwater. De Amerikaanse klimmer Garry Porter werkt aan een oplossing: een biogasreactor.
(2) Porter beklom de Mount Everest in 2003. Op de berg vond hij niet alleen sneeuw, maar ook veel uitwerpselen. ‘De basiskampen zien er echt niet uit en het stinkt er enorm’, vertelt hij.Niet gek: klimmers blijven er zo’n twee maanden om aan de hoogte te wennen voordat ze aan de route naar de top beginnen. Omdat er geen toiletten zijn, graven veel mensen een kuiltje in de sneeuw als ze hun behoefte moeten doen. Officieel moet iedere klimmer de poep netjes in een zakje stoppen. ‘Die zakjes worden verzameld in Gorak Shep, een klein dorp vlak bij het laagst gelegen basiskamp’, zegt Porter. Opgeruimd, toch? ‘Tja’, verzucht hij ‘je kunt het wel van de berg afhalen, maar wat ga je er daarna mee doen? Dat is het probleem: de poep wordt niet afgebroken. En daarmee de poepbacteriën ook niet. Als die in het grondwater terechtkomen en Nepalese bewoners dat drinken, worden ze ziek.’
Energie van poep
(3) Tijdens het beklimmen van de Everest dacht Porter na over een oplossing. Een berggids vertelde hem over een biogasreactor die hij ooit in Nepal had gezien. De machine zette afval om in energie. ‘Kan dat ook met poep?’ vroeg hij aan Porter. ‘Proberen kan geen kwaad’, luidde zijn reactie. De twee vormden een team met een architect en twee biogasslimmeriken. Ze brainstormden over een grote biogasreactor in Gorak Shep die poep kan omzetten in brandstof.
(4) Maar hoe doe je dat precies? ‘Je zou de reactor kunnen vergelijken met een reusachtige thermofles: hij houdt warmte vast. Tegelijkertijd kan er geen zuurstof in komen. Er zit alleen heet water en poep in. En micro-organismen die de poep kunnen afbreken. Wat overblijft is gas: brandstof dus. Daarmee kan de Nepalese bevolking bijvoorbeeld koken, het huis verwarmen of licht laten branden. Helemaal gratis’.
…
Antwoorden vinden
(5) Het plan roept wel vragen op. Hoe zorg je voor warmte in de reactor op duizenden meters hoogte? ‘Goede vraag’, geeft Porter toe. ’Met zonnepanelen en accu’s die zonne-energie opslaan.’ Hoe wil je zo’n reusachtige machine bouwen op die hoogte? ‘We zullen alle materialen naar boven moeten dragen. Met behulp van koeien, bijvoorbeeld.’ En wie gaat het allemaal betalen? ‘We zijn bezig met een grote inzamelingsactie.’
(6) ‘Al deze voorbereidingen duurden een paar jaar’, vertelt Porter. ‘Toen het plan eindelijk op papier stond, telde nog maar een ding: toestemming krijgen van de Nepalese overheid.’ De Mount Everest-bioreactor wordt werkelijkheid. ‘In de lente van 2017 gaan we bouwen’, zegt Porter. ‘Mijn droom wordt werkelijkheid.’
Bron: Gitte Hessels (12 augustus 2016), Waar laat je twaalfduizend kilo poep?, 7Days, week 32/33.
Opdrachten bij tekst 1
1

Welk verband herken je in het onderstreepte tekstgedeelte ‘Porter beklom …
vertelt hij’ (alinea 2)?

2
2

Welke twee verbanden herken je in ‘Niet gek … zakje stoppen’ (alinea 2)?

1

Noteer van elk verband het signaalwoord.

0

In alinea 2 staat het vetgedrukte woord ook.
Is dit woord hier een signaalwoord voor uitspraak – opsomming?

1

Formuleer een kernzin voor alinea 3.

1

Op welke manier zijn de alinea’s 3 en 4 met elkaar verbonden?

1

Noteer het woord / de woorden waaraan je die manier herkent.

1

Noteer waarnaar het vetgedrukte woord Dat in alinea 2 verwijst.

1

Noteer waarnaar het vetgedrukte woord 2 dat in alinea 3 verwijst.

2

Noteer in je eigen woorden de hoofdzaken van tekst 1. Gebruik maximaal 60 woorden.

1

Lees de zin hieronder. Is dit in deze tekst een feit of een mening? Leg je antwoord uit.

‘De hoogste berg is een lelijke stinkplek.’

2

Op welke manier sluit de schrijver de tekst af?

Tekst 2
Kappen met kolen
(1) Op Twitter zag ik een bijzonder grafiekje voorbijkomen. Daarin werd per Europees land het gebruik van kolencentrales vergeleken met 25 jaar geleden. Denemarken stond bovenaan. Daar worden ruim 70% minder kolen verbruikt dan een kwart eeuw geleden.
(2) Ik ging snel op zoek naar Nederland. Deden wij het ook zo goed? Ik zag een hele rits landen voorbijkomen: België, Hongarije, Frankrijk, het bankroete Griekenland, zelfs het veel armere Bulgarije. Pas helemaal onderaan stond Nederland. In 2015 hadden wij ruim 20% meer kolenenergie gebruikt dan in 1990. Samen met Portugal zijn we het enige land met een toename. Ik werd er een beetje verdrietig van. Het verbranden van kolen is namelijk slecht voor het milieu en draagt flink bij aan het broeikaseffect.
…
(3) Het zou dus af moeten nemen. Dat wij als Nederland daarin zo achterlopen op de rest van Europa valt me vies tegen. Een paar dagen eerder zag ik, ook op Twitter, een filmpje van de Amerikaanse wetenschapper en tv-presentator Bill Nye. Hij roept op om flink te investeren in groene energie en dus kolencentrales links te laten liggen. ‘Er is een romantisch idee dat we op Mars kunnen leven. Nee, dat kan niet!’ zegt Nye. ‘We moeten het met de aarde doen, dus hier moeten we het leven beter maken.’ Tijd om daar in Nederland ook eens naar te luisteren.
Bron: Jelger (7 oktober 2016), Kappen met kolen, 7Days, week 40.
Opdrachten bij tekst 2
1

Welke manier gebruikt de schrijver om de tekst in te leiden?

1

Formuleer een kernzin voor alinea 2.

1

Bill Nye roept op flink te investeren in groene energie.
Welk(e) argument(en) noemt hij daarbij?

3

Formuleer in eigen woorden de hoofdgedachte van tekst 2.

1

Wat is het tekstdoel van tekst 2?